maandag 13 juli 2009

Nabucco en de VRT

Vandaag werd het verdrag om de Nabucco-gasleiding formeel te regelen ondertekend in Ankara (u weet wel, de hoofdstad van dat landje dat zichzelf graag een EU-land zou noemen). En jawel, zelfs de VRT heeft hieromtrent een bericht op de site staan. Een dubbel gevoel. Moet men in zo'n geval blij zijn omdat er eindelijk iets over internationale politiek verschijnt? Of is het beter ineens over te gaan naar een gevoel van frustratie omdat het niveau compleet ondermaats blijkt te zijn?

En jawel, de vrees blijkt terecht, het gaat om een zeer kort berichtje (uiteraard, hoe kunnen ze anders genoeg plaats overhouden om ook compleet irrelevante berichten op de hoofdpagina te zetten?) met twijfelachtige inhoud. Een korte opsomming van de ondertekenaars, gevolgd door de melding dat de pijpleiding moet dienen om de afhankelijkheid van Russische energie te verminderen. Nee, echt? Het dient om de afhankelijkheid te verminderen? Wie had dat kunnen denken... Met andere woorden: achtergrondinformatie = 0, en dan zijn we nog mild in het toekennen van punten.

Maar oh, wat zien we dan? Zowaar, een korte historische vergelijking met de 'Great Game' uit de 19de eeuw. Een vergelijking die ik tot nu toe enkel in meer gespecialiseerde media ben tegengekomen. Dit artikel gaf hiervoor trouwens een eerste publieke aanzet (een aanrader, met onder andere een interessante politieke analyses van de regio). Op zo'n moment kan men niet anders dan denken: wow, misschien loopt er toch ergens talent rond bij de VRT, dit is iemand die weet waarover hij/zij schrijft (al is Nabucco reduceren tot een zet in de 'New Great Game' totaal uit zijn context gerukt, maar soit, ze hebben spontaan een moeilijke term voor het grote publiek gebracht, dat is al iets)

Juist op het moment dat ik toch een redelijk gevoel overhoud aan het VRT-artikel begin ik aan mijn dagelijkse rondje surfen om up to date te blijven wat internationaal nieuws betreft. En jawel, het mocht niet zijn: het artikel is een schaamteloze inkorting van dit artikel. Het BBC-artikel is trouwens wél de moeite en een aanrader voor wie de situatie wil begrijpen.

Waarmee deze post kan worden afgesloten met een wijze les: negeer in het vervolg de site van de VRT en ga rechtstreeks naar die van BBC news (of een andere deftige nieuwsbron), want het origineel is altijd beter dan de ingekorte kopie door een af andere debiel op de VRT-redactie...

vrijdag 24 april 2009

De score van Trends

Het weekblad Trends heet een rapport geschreven waarin de presaties van de Vlaamse regering worden overlopen. In een eerste deel krijgen alle ministers een score, gaande van slecht tot zeer goed. De bedoeling is dat op internet de komende week ook een beoordeling per beleidsdomein komt te staan. Zeker is naar de site van trends surfen dus.

Voor wie zich niet geroepen voelt het volledige rapport door te nemen geef ik hier de rangschikking van Trends, waarin ik mij zeer goed kan vinden:

Zeer goed:
Frank Vandebroucke, Dirk Van Mechelen

Goed:
Kris Peeters, Patricia Ceysen, Marino Keulen, Hilde Crevits

Minder goed:
Veerle Heeren

Slecht:
Kathleen Van Brempt, Bert Anciaux


maandag 20 april 2009

'This economic crisis cries out to be transformed into the founding of a new Europe'

Een zeer boeiende opinie die vorige week in The Guardian verscheen en die ik absoluut met jullie wil delen. Geniet ervan:


Standing amid the debris of a Europe morally, politically and physically devastated by the second world war, Winston Churchill enthused in 1946: "If Europe were once united ... there would be no limit to the happiness, to the prosperity and the glory which its 400 million people would enjoy." Today the opposite is threatening: if Europe were to be shattered by the global economic crisis, there would be no limits to the unhappiness, poverty and shame of its politicians and its 500 million people.

Twenty years ago, the Berlin Wall collapsed unexpectedly, followed by the socialist Soviet Union, and the cold war bipolar global order. Now the capitalist model - the idea that the free market is the solution - whose triumph was celebrated at the time, is threatening to collapse, and drag the EU down with it. Where can we find the passionate European rebelliousness of a Churchill today, a visionary voice to bring home to Europeans that the national provincialism that is proliferating in the global crisis is not only jeopardising the European miracle - namely, the transformation of enemies into neighbours - but is destroying itself? No one wants that, of course. But nobody wanted the state socialism for the rich and the neoliberalism for the poor that we suddenly have, either.

Last autumn, the banking crash finally jolted the EU out of its narcissistic self-absorption. I thought: my God, what an opportunity! Who, if not the EU, has the necessary experience to invoke a supranational common good? The European model of co-operation among states aimed at mutual empowerment seemed finally to be gaining a new historical justification.

Given the tenor of squabbling between President Sarkozy, Chancellor Merkel and Prime Minister Brown in the lead-up to the G20, the package agreed at the summit was a tiny miracle. Yet it was not nearly enough, and risks being remembered as merely a papering over the European cracks. Last week the European Central Bank warned that ongoing signs of "retrenchment within national borders" continued to inhibit European integration. If the Great Depression of the 1930s taught us anything, it was that a retreat into the national idyll is fatal because it turns the threatened catastrophe into a reality - the collapse of the global economy.

Unemployment is increasing exponentially across the globe. The waves of social unrest and anti-immigrant sentiment are already washing over Europe too. And now, suddenly, the ghost of failed states is haunting the EU's paradise of prosperity and security. The crisis has caught the periphery of the EU - the new eastern European members - on the wrong foot. After the betrayal of the communist system, the moderates in these countries who supported the EU reforms now feel betrayed and left in the lurch by the capitalist system. Not so long ago they were being urged to follow "best practice", which has turned out to be the worst.

If the EU did not exist, we would have to invent it today. Far from being a threat to national sovereignty at the beginning of the 21st century, the EU first makes it possible. In the world risk society, faced with the menacing aggregation of global problems that resist national solutions, nation-states left to their own devices are powerless, incapable of exercising sovereignty. The pooled sovereignty of the EU provides the only hope for every nation and every citizen to live in freedom and peace. Those who harm the union harm themselves. If the members renounce their European responsibility and solidarity in a frenzy of national reflexes, everyone loses. Each nation on its own is condemned to global insignificance. Those who want to regain sovereignty in our corner of the world risk society must will Europe, think Europe and work towards its realisation. The unit of political action in the cosmopolitan era is no longer the nation but the region.

Is a form of reciprocal nationalism the solution, as pragmatic Europeans seem to think? In this view, each state has the autonomy and duty to regulate its own financial problems. At the same time, every nation must recognise the sovereignty of the other European nations, so that each ensures it avoids economic policies that have negative impacts on the others. This view rests on three principles: equal rights, a co-ordinated packages of measures, and mutual responsibility. To these is added a fourth: the categorical rejection of the extension of the EU's competence in economic policy.

This model of reciprocal nationalism may work well in fair-weather conditions, but is condemned to failure in times of crisis. No country is powerful enough to drag the others out of the quagmire. At the same time, it is becoming apparent how interconnected they all are: when one country goes "bankrupt", it drags others down with it.

Europe does not need less Europe - it needs more Europe. The global crisis shows that monetary union cannot be achieved without political union. However, until now there has been no joint financial policy, no joint industrial policy, no joint social policy - which, through the sovereignty of the EU, could be pooled into an effective response to the crisis. The person rejecting this historically necessary piece of more Europe, and putting everyone and everything at risk, is the German chancellor, Merkel. Her models, the former chancellors and German pro-Europeans Adenauer and Kohl, would have turned the crisis into Europe's finest hour. And they would have won elections with this because investing in Europe's future today, given the unimaginable costs of its disintegration, promises incredible returns and signifies hope in dark times.

What is paralysing Europe is the national self-delusion of its intellectual elites. They bewail the faceless European bureaucracy, or the suppression of democracy, while tacitly relying on the completely unrealistic assumption that there could be a return to the national idyll. The faith in the nation-state is blind towards its own historicity; it falls prey to the stubborn and disconcerting naivety that views as eternal or natural things regarded as unnatural and absurd two or three centuries ago. This intellectual protectionism, this nostalgic self-delusion, is not confined to Europe's sleazy rightwing enclaves. It is dominant even within the most educated and cultivated circles, right across the political spectrum.

The crisis cries out to be transformed into a long overdue new founding of the EU. Europe would then stand for a new realpolitik of political action in a world at risk. In the interconnected world, the circular maxim of national realpolitik - that national interests have to be pursued at the national level - must be replaced by the maxim of cosmopolitan realpolitik: the more European, the more cosmopolitan our politics becomes, the more nationally successful it will be.

The choice is between more Europe and no Europe. This imperative of possible failure justifies hope in a falling market: only an EU rejuvenated by the crisis - hand-in-hand with the US openness to the world under Obama - can build on the seeds of a united global solution that were sown at the start of this month.


Ulrich Beck, professor of sociology at Munich's Ludwig-Maximilians University and the London School of Economics, is the author of World Risk Society

maandag 6 april 2009

Staatsveiligheid stemt tot nadenken

Op dit moment heeft de staatsveiligheid ongeveer 50 dossiers over politici die op dit moment een mandaat hebben, dat blijkt uit gegevens die De Morgen kon inkijken. In totaal zijn er zo'n 200 dossiers over politici, als ook diegenen zonder functie worden meegeteld.

Het zou gaan om 'extremistische politici', met name Groen!, Ecolo en het VB hebben veel politici op de lijst staan. Dit stemt alleszins tot nadenken, omdat het over zeer hoge cijfers gaat. De nuancering door de staatsveilgiheid zelf verandert daar niets aan.

Ik vraag mij af waarom de staatsveiligheid zich met zulke dingen bezighoudt. Of denken ze daar echt dat Mieke Vogels een aanslag gaat plegen? Deze opvolging is voor niets nodig. Het is niet omdat een politicus toevallig bij pakweg het VB zit dat hij een gevaar vormt voor de staatsveiligheid.

Deze heksenjacht moet onmiddellijk stoppen, de staatsveiligheid moet zich bezighouden met echte dreigingen. Erdal konden ze zelfs niet vasthouden terwijl ze onder toezicht stond, maar ze gaan dan wel ongevaarlijke politici aan een onderzoek onderwerpen.
Kennen ze daar dan echt geen prioriteiten?

vrijdag 3 april 2009

De mosterd van Eppink

Bij LDD spelen ze Derk Jan Eppink uit voor de Europese verkiezingen van 7 juni. Niet dat hij lijsttrekker is, dat is in die partij immers het privilige van Jean-Marie Dedecker ('mein Führer' voor de vrienden). Over het programma (dat hierop neerkomt: zaag zoveel mogelijk over de kleine kantjes van de EU, zodat je vooral niet moet discussiëren over de grote thema's) meer in een volgende post, beloofd. Nu eerst even iets over de berichtgeving in de pers.

Het statement van Eppink zoals het in De Standaard werd neergeschreven: 'niets is krachtiger dan een idee waarvan de tijd is aangebroken'. Zoals dat hoort bij iedereen die zo stom is politiek interessant te vinden, deed dit ook bij mij een belletje rinkelen. En jawel, tien minuutjes en even in de boekenkast zoeken later had ik het boek van John Kingdon gevonden. Deze klassieke studie uit 1984 (nee, Orwell heeft er niets mee te maken) gaat over hoe een idee op de politieke agenda komt.

Waarom is dit nu zo relevant? Wel, lees even met mij mee hoe het eerste hoofdstuk begint:

The phrase "an idea whose time has come" captures a fundamental reality about an irresistible movement that sweeps over our politics and our society, pushing aside everything that might stand in its path.


Vrij vertaald: "niets is krachtiger dan een idee waarvan de tijd is aangebroken" (met dank aan Eppink).

Wat kunnen we hieruit leren?
1) Derk Jan Eppink leest weldegelijk boeken over politiek...
2) ...maar is duidelijk nog niet verder geraakt dan de eerste bladzijde.

zondag 29 maart 2009

Oosterweel = slimme zet van SP.A?

Het zal wel aan mijn slecht karakter liggen, maar ik zie in de nieuwe wending die de Vlaamse regering neemt in het Oosterweel-dossier vooral een zet van SP.A. Er wordt een aanvraag ingediend, dus de Lange Wapper lijkt vrij zeker.

Het probleem voor SP.A was vooral de heikele positie van Patrick Janssens in deze kwestie. Een mogelijk referendum maakt het dossier voor hem heel delicaat. Een beslissing nemen voor de verkiezingen leek dan ook quasi onmogelijk zonder zichzelf in de problemen te werken. Maar dat was buiten de 'vindingrijkheid' van de Vlaamse regering gerekend. Eigenlijk is de beslissing al genomen (alles voorbereiden, maar het uiteindelijk niet uitvoeren? Vrij onwaarschijnlijk), maar toch blijft SP.A beweren dat er niets vastligt.

Daardoor kan de regering een beslissing nemen, zonder dat SP.A dat als een beslissing moet verdedigen bij de (Antwerpse) achterban. Beweren dat zoiets niet getuigt van veel politieke moed is een understatement.

Maar de zet van SP.A die ik hierin zie is nog schrijnender. Een referendum organiseren over de Lange Wapper is bij mijn weten nog altijd het privilege van het Antwerpse bestuur. Lees: bij de regeringsonderhandelingen gaat dit zeker meespelen.

Een beetje verduidelijking is wel op zijn plaats. Als SP.A mee in de volgende regering zit, kunnen ze de lange wapper verdedigen, iets wat volgens mij essentieel is om een goedkeuring te krijgen van de antwerpenaren. Maar als SP.A niet in de volgende regering zit kan Patrick Janssens zich verzetten tegen de lange wapper, wat een zeer zware hypotheek zou leggen op de beslissing van de Vlaamse regering. Zonder SP.A in de volgende regering lijkt een mandaat voor de lange wapper van de Antwerpse bevolking zeer twijfelachtig.

Moet ik er nog een tekening bij plaatsen, of is het voor iedereen duidelijk dat SP.A er bij de volgende regeringsonderhandelingen een sterke troef bij heeft? Al kan deze theorie natuurlijk ook een gevolg zijn van mijn door en door slechte karakter.

zaterdag 28 maart 2009

het VB en de EU

Een tijdje terug draaide het VB plots de zielen wat betreft de visie op Europa. De EU werd afgeschildert als een compleet belachelijke, inefficiënte bureaucratische machine die niet inzit met wat de EU-burgers 'echt willen'. Blijkbaar zijn ze bij het VB echt wel hopeloos op zoek naar een unique selling position, als ze zich al tot dat niveau moeten verlagen.

Ik heb toen niet gereageerd op deze onzin, maar vandaag kwam ik een zeer interessante opiniebijdrage tegen van Bart Maddens die zeer nauw aansluit bij mijn visie. Het is een iets ouder artikel (eind 2007), maar het blijft zeer actueel. Als we dit toepassen op het nieuwe programma voor Europa dat het VB tegenwoordig uitdraagt is het duidelijk dat iedereen die echt tot een onafhankelijk Vlaanderen wil komen niet voor die partij mag stemmen. Wie op termijn de splitsing van België wil, moet juist pleiten voor een sterker Europa.

Dus bij deze de volledige tekst van Bart Maddens: (originele versie hier)

Belgisch model op de tocht: deelstaat in
ontbinding?


In het debat over het voortbestaan van België is de Europese Unie nooit ver weg. Sommigen doen de desintegratie van België af als anachronistisch in het licht van de voortschrijdende Europese integratie. Tevens wordt beweerd dat de EU nooit zal aanvaarden dat een van de stichtende leden zou splitsen. Het meest gesofisticeerde argument is echter dat het multiculturele België eigenlijk een model en een inspiratiebron is voor de EU. Vooral dit beeld van België als institutioneel gidsland voor Europa leeft sterk in hogere kringen. Het duikt bijvoorbeeld met de regelmaat van de klok op in koninklijke toespraken. Zo oreerde toenmalig koning Boudewijn al in 1991 dat België een eersterangsrol kan vervullen in Europa, namelijk door aan te tonen dat binnen één politiek geheel verschillende culturen kunnen samenleven en zich harmonieus kunnen ontplooien. Anders gezegd, mocht het Belgische experiment onverhoopt mislukken, dan ziet de toekomst er voor Europa bijzonder somber uit.

Nu is het nog maar zeer de vraag of Europa boodschap heeft aan dit Belgische 'model', zeker nu het land in de internationale pers al bijna ten grave is gedragen. Maar laat ons die redenering toch even ernstig nemen. Als het huidige federale België een voorafspiegeling is van wat de Europese Unie zou moeten worden, wat impliceert dit concreet? De verschillende lidstaten vormen dan de constituerende elementen van de Europese federatie, net zoals dat het geval is met de regio's in België. Maar als we de Belgische constructie op die manier uitbreiden naar heel Europa, worden Vlaanderen en Wallonië (en Brussel) van de weeromstuit ook lidstaten van dit gebelgianiseerde Europa. Het huidige België zou dan als het ware opgaan in een federaal Europa en verdwijnen als afzonderlijke lidstaat. En laat dat nu net zijn waar de Vlaamse separatisten op aansturen: Vlaanderen en Wallonië als afzonderlijke lidstaten van een Europese federatie. Ofwel: hoe het 'omfloerste separatisme', waar de Belgische vorsten al zo vaak voor hebben gewaarschuwd, ook in hun eigen toespraken rondwaart. Kortom, België niet zozeer model voor Unie, maar de Unie evenzeer of nog meer model voor het zich ontbindend België.

Ook in andere opzichten lijkt de Europese integratie het Belgische splitsingsproces eerder te faciliteren dan te bemoeilijken. Mocht het niet zijn vanwege de euro en mocht de oude Belgische frank nog bestaan, dan zou de monetaire druk op de ketel de politici er allang toe hebben verplicht een Belgisch compromis uit te dokteren, en zou het Vlaams-Waals conflict nooit zó ver zijn geëscaleerd. Door de EU-context vervalt ook het argument dat een groter land te verkiezen valt boven een kleiner omwille van de economische schaalvoordelen. De europeanisering versterkt bovendien het beeld van België als een compleet uitgekleed en daarom overbodig land . België heeft al zoveel essentiële bevoegdheden moeten doorschuiven, naar beneden en naar boven, dat het zelf irrelevant is geworden als beleidsniveau. Althans, dat idee wint snel veld in Vlaanderen.

Maar bovenal geeft de EU-context aanleiding het Belgische scheidingsproces wat te dedramatiseren. Een eventuele splitsing van België wordt meestal op één lijn geplaatst met klassieke gevallen van separatisme, zoals de splitsing van Tsjecho-Slowakije of het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Bekeken vanuit een Europees federaal perspectief is het echter logischer een vergelijking te maken met de splitsing van het kanton Bern in 1978. Het Franstalige district Jura ijverde er allang voor zich af te scheuren van het Duitstalige Bern en een afzonderlijk kanton te vormen. Deze Jura-kwestie heeft jarenlang voor heel wat heisa gezorgd in de Zwitserse politiek. Maar de andere landen keken veeleer geamuseerd toe en haalden hoogstens de schouders op: wat maakte dat nu uit of de Jura al dan niet een afzonderlijk kanton vormde in de Zwitserse federatie? En inderdaad, wat maakt het uit dat Vlaanderen en Wallonië uiteindelijk, op middellange of lange termijn, aparte deelstaten zullen worden van het federale Europa? Niet zo veel, ten minste voor wie écht gelooft in die toekomstige Europese federatie. Aan het Belgische geloof terzake kan bezwaarlijk worden getwijfeld. De Belgen zouden dan ook de eersten moeten zijn om de verdwijning van hun land te relativeren.